منبع : ویپ – ایران | مجتبی دوچرخه ساز : تمامی آمارهای جهانی در زمینه ارتباطات نشان می دهد که استفاده از تکنولوژی ویپ در سراسر جهان رو به افزایش است و همین آمار نشان می دهد در چندین سال آینده استفاده از این تکنولوژی به همین شکل افزایش خواهد داشت. هرچند استفاده از تکنولوژی ویپ در کشورمان محدودیت های خاص خود را دارد، اما افزایش چشمگیر استفاده از این تکنولوژی و همچنین شبکه های حجیمی که ترافیک شدیدی در آن وجود دارد، این سوال را ایجاد می کند که چگونه کیفیت مکالمات را در شبکه های پر ترافیک تضمین کنیم؟

لازم به ذکر نیست که تکنولوژی ویپ حساسیت بسیار بالایی به از دست رفتن پکت های ارسالی و تقدم تاخر پکت های ارسالی دارد. یکی از بحث‌هایی که می‌تواند به نگه داشتن کیفیت خوب مکالمات کمک کند بحث مانیتورینگ شبکه است. برای درک بهتر موضوع در این مقاله سعی خواهم کرد نگاه کوتاهی به چگونگی عملکرد سیستم ویپ داشته باشیم.

سیستم ویپ چگونه کار می کند؟
استفاده از بستر شبکه برای انتقال صوت و تبدیل سیگنال‌های صوتی آنالوگ به پکت‌های قابل انتقال در شبکه و در نهایت تبدیل پکت‌ها به سیگنال‌های صوتی آنالوگ رویه تکنولوژی ویپ را تشکیل می‌دهد. در یک شبکه‌ی داخلی با توجه به وجود یا عدم وجود مسیردهی های مختلف شبکه، امکان ایجاد تداخل در رسیدن این پکت ها به مقصد وجود دارد که می تواند شامل :

تاخیر : اگر پکت‌های صوتی در رسیدن به مقصد با تاخیر مواجه شود. در کیفیت نهایی، به صورت اکو در صدا بروز خواهد کرد.
تقدم و تاخر: تاخیرهای ناخواسته و پیش بینی نشده در ارسال پکت‌ها باعث خواهد شد که پکت‌ها به ترتیبی که در مبدا ایجاد شده اند به مقصد نرسند و در کیفیت نهایی به صورت قطع و وصل صوت بروز خواهد کرد.
ار دست رفتن پکت‌ها: به دلیل وجود ترافیک سنگین در شبکه باعث خواهد شد که برخی از پکت‌های صوتی دراپ شوند که در کیفیت نهایی به صورت قطع و وصل صوت بروز خواهد کرد.

اولویت دهی در شبکه ( QOS ) :
تمامی مطالبی که در قسمت ابتدایی عنوان شد، باعث خواهد شد که کاربر نهایی با کیفیت نامناسب مکالمه مواجه شود و در صورت تکرار بیش از حد باعث ناامیدی کاربر از سیستم تلفنی ویپ خواهد شد. هدف اولویت دهی در شبکه، ارسال پکت‌ها در زمان صحیح و ترتیب دقیق آن بدون از دست رفتن هر نوع اطلاعاتی است. در بحث QOS ، انواع ترافیک شبکه اولویت دهی می شود به صورتی که اگر یک شبکه در عین واحد دو داده مختلف صوتی و یک داده ی عادی را داشته باشد با علامت گذاری پکت صوتی، روتر اولویت را به این پکت‌ها داده و تا رسیدن به مقصد پکت‌های عادی را در انتظار نگه می دارد.

چرا باید شبکه مان را پایش کنیم؟
اگر این ارتباط ما بین چندین شبکه باشد این احتمال وجود دارد، تگ‌هایی که ما به داده ‌های صوتی برای اولویت‌دهی چسبانده‌ایم در سایر شبکه‌ها در نظر گرفته نشوند. لذا پایش شبکه مورد نیاز خواهد بود.

پایش شبکه به شما کمک خواهد کرد تا ارزیابی دقیقی را از عملکرد شبکه خود داشته باشید و مشکلات را به خوبی حل کنید. پایشگر‌های شبکه جنبه‌های مختلف QOS مثل تقدم و تاخر پکت‌ها، تاخیر پکت‌ها و … را اندازه‌گیری می‌کند و اگر کیفیت داده ها در وضعیت هشدار قرار بگیرد با آلارم‌های گوناگون شما را آگاه می‌سازد تا قبل از اینکه این اتفاقات بر روی عملکرد کاربر تاثیر گذار باشد، مشکلات را رفع نمایید. به همین روال برای شبکه‌های Wan اطلاعات خوبی را در دسترس خواهید داشت تا بتوانید کیفیت ارسال و دریافت اطلاعات را تحت نظر داشته باشید.

چگونه  شبکه را پایش کنیم؟
مانیتورینگ شبکه شامل بررسی زمان دریافت پاسخ از لحظه‌ی ارسال درخواست ‌( response time ) ، زمان کل سرویس دهی سیستم و مقدار زمانی که سیستم زیر بار بوده است می‌باشد. این داده‌ها معمولا توسط نرم‌افزارها به صورت تحلیلی در اختیار شما قرار می‌گیرد تا بر اساس رفتار‌ها مشکلات احتمالی سیستم را بتوانید مرتفع سازید.

راه اندازی یک سیستم مانیتورینگ:
معمولا یک سیستم مانیتورینگ بر روی سیستم‌های ویپی که شما راه‌اندازی می کنید وجود دارد که می توانید از‌ آن استفاده کنید و یا راه حل بهتر و راحت‌تر این که یک نرم افزار مانیتورینگ جانبی راه‌اندازی کنید تا نتایج قابل اطمینان تری را بدست آورید. هر چند وجود یک تیم آی تی می‌تواند نیازهای داخلی یک مجموعه را با استفاده از توسعه‌ی نرم افزار‌های متن باز به صورت کامل مرتفع سازد، اما با استفاده از امکانات پیش فرض نرم افزار‌های موجود می توان قسمت عمده‌ی مشکلات بوجود آمده را پایش و رفع کرد.

فاکتور‌های دیگری که می‌تواند مهم باشد.
برخی فاکتور‌های دیگری هم وجود دارد که می‌تواند بر کیفیت مکالمات تاثیر گذار باشد. دستگاه‌ها و سخت افزارهای خریداری شده در صورتی که از کیفیت مناسبی برخوردار نباشند یا روتری که سیستم ویپ تان به آن وصل شده است از قدرت کافی برخوردار نباشد. پهنای باند و اینترنتی که از آن استفاده می شود از ظرفیت کافی برخوردار نباشد بر روی کیفیت مکالمه تاثیر مستقیمی را خواهند داشت.

نتیجه گیری :
با افزایش روز افزون کاربران سیستم تلفنی ویپ مانیتورینگ داده‌های رد و بدل شده شبکه بیش از پیش احساس می‌گردد. با استفاده از سیستم مانیتورینگ کلیه فاکتور‌هایی که در کیفیت یک مکالمه تاثیر گذار است را می‌توانید پایش کرده و به بهبود سیستم تلفنی کمک کنید.